HDTV Nedir?

HDTV (High Definition Television/Yüksek Çözünürlüklü Televizyon), dijital televizyona (DTV) eklenen, televizyon sinyallerinin mevcut sistemlerden (PAL, NTSC ve SECAM) üstün bir dijital kalitede yayınlanmasıyla karakterize edilen formatlardan biridir.

HDTV (High Definition Television/Yüksek Çözünürlüklü Televizyon) Nedir?

HDTV ekranı 16:9 en boy oranı kullanır ve görüntülerin yüksek çözünürlüğü, analog veya standart çözünürlüklü televizyona göre çok daha fazla detayın gösterilmesine olanak sağlar.

Sıkıştırma için kullanılan codec bileşeni MPEG-2, H.264 veya WMV-HD (Windows Media Video Yüksek Çözünürlük) kullanılabilir fakat MPEG-2 diğer codec bileşenlerine kıyasla daha düşük sıkıştırma verimliliği sunar.

Televizyon görüntüleri, PAL ile daha yüksek çözünürlüğünü karşılaştırarak normal televizyondan 5 kata kadar daha keskindir ve 1920×1080 çözünürlük, bant genişliğini azaltmak için tipik olarak geçmeli moddadır.

Hatlar dönüşümlü olarak NTSC‘de olduğu gibi saniyede 60 kez taranır ve bu biçime 1080i veya 1080i60 denir.

Geleneksel olarak 50 Hz’de PAL standardının kullanıldığı alanlarda 1080i50 kullanılır ve saniyede 60 kare hızında aşamalı izleme formatları da kullanılır.

Pratikte 1280×720 formatı her zaman iyidir ve bu nedenle 720p olarak adlandırılır. Şu anda birkaç Amerikan televizyon istasyonu 720p/60 yayın yapmaktadır.

HDTV Eski Sistemler

MUSE

Japonya, tasarımları 1979’a dayanan ilk HD TV sistemine sahipti. 1990’ların başında 1035 taramalı hat (1035i) çözünürlüğü kullanarak analog sinyalleri yayınlamaya başladı.

NHK’nın bilim ve teknik araştırma laboratuvarları tarafından 1980’lerde geliştirilen Japon MUSE sistemi, orijinal kaynak sinyalini azaltmak ve böylece gerekli bant genişliğini azaltmak için filtreleme sistemleri kullanmaktaydı.

Örneğin, bir çizgi üzerindeki birbirini izleyen üç çerçeve öğesi, gerçekte üç ayrı tarama ile oluşturulmuştur.

Tam bir kamera panoraması yatay çözünürlüğün %50’sini kaybettiği için Japonya ISDB tabanlı bir dijital HD TV sistemine geçti.

HD-MAC

Avrupa Komisyonu, 1986’da MAC direktifiyle sıkıştırılmamış dijital HD TV için bir Avrupa standardı oluşturdu.

Ancak, yayın istasyonları arasında hiçbir zaman popüler olmadı fakat o yıldan itibaren tüm yüksek güçlü uydu yayıncılarının MAC kullanması gerekiyordu.

Teknolojik ilerleme ve SES Astra tarafından orta güçlü uyduların fırlatılması ile istasyonlar MAC olmadan çalışarak iletim maliyetlerini düşürdü. Daha sonra, kıtalararası uydu bağlantıları için HD-MAC kullanıldı.

HD-MAC’ın başarısızlığının nedeni ise, karasal yayınlarda yüksek tanımlı bir sinyal için 36 Mhz frekansını kullanmamasıydı.

HD-MAC ayrıca daha yüksek bant genişliğinin mevcut olduğu kablo ve uydu şirketleri tarafından kullanılabilir.

Bu nedenle analog HD televizyon, geleneksel PAL/SECAM SDTV’nin yerini alamaz, bu da HD-MAC’i tercih edilir hale getirir.

HD-MAC standardı 1993 yılında sonlandırıldı ve o zamandan sonra AB ve EBU’nun tüm geliştirmeleri, hem SDTV hem de HDTV’yi destekleyen DVB (Digital Video Broadcasting/Dijital Video Yayını) teknolojisi üzerine oldu.

HDTV Yeni Sistemler

Europe/Avrupa

Avrupa’da en yaygın kullanılan DVB özellğine sahip EDTV’dir.

DVB-T ile HD televizyonlar hala kullanılsa da, ABD, Kanada, Japonya ve Avustralya gibi ülkeler, HDTV’de tek bir kanal yerine tek bir multipleks içinde daha fazla kanalı tercih etmektedir.

Tek bir HDTV kanalı dört SDTV kanalının yerine alacağı için, HD TV Avrupa’daki karasal yayın ihtiyaçları için uygun değildir.

Bazı hükümetler başka amaçlar için VHF frekanslarını yeniden tahsis etmek yerine dijitale geçmek istediler.

DVB-S’nin (DVB-S2) yeni bir sürümü, H.264/AVC codec’i ile birleştirilmiş ve Avrupa’daki HDTV kullanımını büyük ölçüde arttırmıştır.

EICTA, 50 ve 60 Hz’de 720p ve 1080i desteği dahil olmak üzere belirli gereksinimleri karşılayan ekipman için HD Ready teknolojisini duyurdu.

Bu yüzden ekranlar YUV, DVI veya HDMI arayüzleri içermeli ve 720 satır veya daha fazla yerel dikey çözünürlüğe sahip olmalıdır.

European Union/Avrupa Birliği

Avrupa birliği, 16:9 yayınların durumunu ve ayrıca HD belgesinde geniş ekran ve yüksek tanımlamanın dijital televizyonun küresel kullanımını inceledi.

Bu belge, 1999’da HDTV’nin Avrupa’da piyasaya sürülmesine yönelik önceki hedeflere, pazarın uygulanması daha kolay dijital teknolojilere ve hizmetlere odaklanmadığını belirttiği Avrupalı tüketiciler HDTV’yi deneme fırsatı bulamadı.

Bu başarısızlığın temel nedenleri, Avrupa pazarının egemenleri, HDTV’nin Avrupa’da başarısız olacağını düşünmeleri, yayıncıların daha ucuz çok kanallı SDTV‘yi tercih etmeleri ve SDTV’nin daha uygun maliyetli olmasıdır.

Diğer Ülkeler

Fransa’da M6 ve TF1, bazı programları HD olarak yayınlama planlarını duyurmuşlardı fakat dijital karasal televizyon hizmetlerinde kullanmadılar fakat Premium içeriği etkinleştirmek için H.264/MPEG-4 AVC’yi kullanmayı planladılar.

Almanya, Premiere ödeme platformu ile Kasım 2005’te üç HD kanal yayınlamaya başladı. Başlangıçta bu kanal içerikleri filmler, spor aktiviteleri ve çeşitli belgeselleri kapsadı.

Kübalılar, ülkenin iki benzersiz HD kanalına kutudan erişebilme haklarına sahiptiler.

İngiltere’de, BBC, halihazırda ABD ve Japonya gibi dış pazarlar için belgesel gibi bazı programları HD olarak yayınladılar. BBC şirketi, daha sonra tüm programlarını HD olarak yayınlamaya başladı.

Mevcut ücretsiz bant genişliği olmadığı için, dijital karasal yayınlar için Freeview gibi ücretli platformlar mevcuttur.

Daha sonra, ödeme platformu olan Sky, HD uydu hizmetlerini başlattı.

Japonya, analog bir uygulama ile yıllarca HDTV’ye öncülük etti fakat eski sistemleri yeni sistemler ile uyumlu değildi. Ayrıca, ISDB-T’nin karasal HD yayını Aralık 2003’te başladı ve iki milyon HD alıcı satıldı.

Güney Kore’de, hükümet ve yayıncılar arasındaki tartışmaların ardından, DVB-T yerine ATSC formatı kullanılmaya başlandı.

Avustralya, Ocak 2002’de HD yayın yapmaya başladı ve 40.000’den fazla nüfusa sahip çoğu şehirde en az bir DTT kanalı vardı.

Meksikalı televizyon şirketi Televisa, Japon NHK şirketi ile birlikte 1990’ların başında HDTV’de deneysel yayınlar yapmaya başladı.

DVR (Digital Video Recorder/Dijital Video Kaydedici)

Yayınları, HDTV’yi destekleyen bir dijital video kaydedicide kaydedilebilir. Amerika Birleşik Devletleri’nde DVR cihazına örnek D-VHS’dir.

D-VHS, sıkıştırılmış MPEG-2 çerçevesini modülatör cihazdan kayıt cihazına bağlamak için bir FireWire (IEEE 1394) dijital aktarım gerektiren herhangi bir VHS kasetine 28,2 Mb hızda dijital formatta kayıt yapar.

Sıkıştırılmamış verileri depolamak için gereken muazzam veri depolama kapasitesi dezavantaj sayılabilir. Bu yüzden, MPEG-2 gerçek zamanlı sıkıştırması pahalı olduğu için fazla tercih edilmemektedir.

Ek olarak, W-VHS kaydediciler gibi analog HD sinyallerini depolamak için yeterli bant genişliğine sahip analog teyp kaydediciler kullanımdan kaldırılmıştır.