NTP Nedir, Ne İşe Yarar?

NTP (Network Time Protocol – Ağ Zaman Protokolünü) anlamak, ağda doğru zaman senkronizasyonu sağlamamız için önemlidir. Artı, cihazlar arasında tutarlı zaman tutmayı sağlar. Bu sayede, çeşitli uygulamalar için gerekli olduğundan ağa bağlı cihazlarda önemli bir rol oynar.

Bu makalede sizlere NTP’nin tanımı ve ayrıntılarını ve de yeteneklerini anlatacağım. Zaman protokolü dünyasına dalalım ve temel bileşenlerini inceleyelim!

NTP (Network Time Protocol – Ağ Zaman Protokolü) Nedir?

NTP Protokolü, ağdaki iş istasyonlarının saatlerini senkronize etmek için tasarlanmış bir protokoldür.

Bu protokolün 3. sürümü, RFC 1305‘te resmileştirilmiş bir Internet-Taslak Standardıdır. NTP sürüm 4 protokolü, söz konusu standardın önemli bir revizyonudur ve geliştirilme aşamasındadır, ancak henüz bir RFC’de resmileştirilmemiştir. Fakat, (SNTP) sürüm 4’ün basit bir sürümü RFC 2030‘da açıklanmaktadır.

Bağlantı Noktası 123’ü kullanarak UDP’yi Taşıma Katmanı olarak kullanır. Koordineli Evrensel Zaman’a (UTC) göre milisaniye sipariş hassasiyetine ek olarak değişken gecikmenin etkilerine dayanacak şekilde tasarlanmıştır.

UTC zamanı, dünyanın çeşitli uluslarının hükümetleri tarafından yönetilen Radyolar, Uydu veya Modemler gibi özel alıcılar aracılığıyla yayılır. Sınırlı sayıda bilgisayar bu alıcılarla donatılmıştır ve zaman sunucusu olarak işlev görür.

NTP halen kullanılmakta olan en eski İnternet protokollerinden biridir. Bu protokol aaslen Delaware Üniversitesi’nden Dave Mills tarafından tasarlandı ve bunu sürdürmeye devam eden gönüllülerden oluşan bir ekiple birlikte, artık saniye gibi özellikler de dahil olmak üzere UTC zaman ölçeğiyle Marzullo Algoritmasını kullanıyor. NTPv4, İnternet üzerinden maksimum 10 milisaniye (1/100 saniye) farkla senkronize tutulabilir ve ideal koşullar altında yerel alan ağlarında 200 mikrosaniyeye (1/5000 saniye) veya daha fazlasına ulaşabilir.

NTP’de, Stratum 1 sistemlerinin GPS Saati veya bazı Atomik Saat gibi harici bir saatle senkronize edildiği Saat Stratum Hiyerarşi Sistemi kullanılır. NTP tabaka 2 sistemleri, zamanlarını tabaka 1 sistemlerinden bir veya daha fazlasından türetir ve bunun (telekomünikasyon sistemlerinde kullanılan saat tabakasından farklı olduğuna dikkat edin).

Basit Ağ Zaman Protokolü veya SNTP olarak bilinen önceki iletişimlerle ilgili bilgilerin saklanmasını gerektirmeyen daha az karmaşık bir NTP biçimi vardır. Gömülü cihazlarda ve yüksek hassasiyetin gerekli olmadığı uygulamalarda popülerlik kazanmıştır.

NTP Paket Açıklaması

IP ve UDP başlıklarını izleyen NTP/SNTP Sürüm 4 paket biçiminin açıklaması.

• Root delay
• Root Dispersion
• Reference Identifier
• Reference Timestamp (64)
• Originate Timestamp (64)
• Receive Timestamp (64)
• Transmit Timestamp (64)
• Key Identifier (optional) (32)
• Message Digest (optional) (128)

LI (Leap Indicator)

Geçerli günün son dakikasına bir saniyenin ekleneceğini/kaldırılacağını göstermek için kullanılan 2 bitlik kod.

• without modification
• the last minute is 61 seconds
• the last minute is 59 seconds
• alarm condition (clock not synchronized)

Version Number – Versiyon Numarası (VN)

Sürüm numarasını gösteren 3 bitlik bir tam sayı. Sürüm 3, sürüm 3’ü (yalnızca IPv4) ve sürüm 4 (IPv4, IPv6 ve OSI) için sürüm 4’ü belirtir. IPv4, IPv6 ve OSI arasında bir ayrım yapılması gerekiyorsa, kapsüllenmiş bağlam incelenmelidir.

Mode/Kip

Aşağıdaki gibi tanımlanan modu göstermek için kullanılan üç bitlik bir tam sayı:

• reserved
• symmetric active
• symmetric passive
• client
• server
• broadcast
• reserved for NTP control messages
• reserved for private use

Stratum/Katman

Yerel sunucunun düzeyini (tabaka) gösteren 8 bit işaretsiz bir tam sayıdır, tanımlanan değerler aşağıdaki gibidir:

• not specified or not available
• primary reference (eg radio clock)
• secondary reference (via NTP or SNTP)
• reserved

Poll Interval/Yoklama Aralığı

Ardışık iki mesaj arasındaki maksimum zaman aralığını gösteren, saniye cinsinden ve 2’ye en yakın güç olarak gösterilen 8 bitlik bir işaretli tamsayıdır. Çoğu uygulama 6 bit ila 10 aralığı kullanır.

Precision/Kesinlik

Yerel saatin saniye cinsinden en yakın 2 gücüne kadar hassasiyetini gösteren işaretli bir tamsayıdır.

Sonuç

Sonuç olarak, NTP, ağ cihazlarında zaman senkronizasyonunu yapar. Ayrıca, bu protokol paket açıklaması ve yetenekleri içerir. Bu bilgiler ağ yöneticileri ve BT profesyonelleri için gereklidir. Bu yüzden etkili kullanırsak kuruluşlar için tutarlı zaman tutmayı sağlarız. Böylece, çeşitli kritik uygulamaları destekleriz.

Ek olarak, birbirine bağlı cihazlara ve sistemlere güven arttıkça NTP’nin önemi artar. Modern ağlarda önemi ve rolü büyük olduğundan gözardı etmememiz gerekiyor.