Solaris işletim sistemi ve açık kaynaklı muadili OpenSolaris tabanlı bir sistemdir. Bu makalede sizlere bu güçlü OS’un zengin geçmişini anlatacağım. Ayrıca, temel özelliklerini ve önemli gelişmelerini ele alacağım.
Bununla birlikte, Solaris ve OpenSolaris’in evrimine bakacağız. Sonuç olarak, bu işletim sistemlerinin benzersiz özelliklerini ortaya çıkaracağız!
Solaris ve OpenSolaris İşletim Sistemi Nedir?
1992’de SunOS’un halefi olan Sun Microsystems şirketi Solaris geliştirmeye başladı. Daha sonra, 2010 yılında, Oracle, Sun’ı satın aldı. Hemen ardından bu sistemi Oracle Solaris olarak adlandırdılar.
Ayrıca, bu OS resmi olarak onaylanmış bir Unix sistemidir. SPARC ve X86 mimarilerinde çalışır. Bu yüzden sunucular ve iş istasyonları için ideal bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır.
Tarihi Nedir?
Sun’ın ilk işletim sistemini 1983’te ortaya çıkardılar. Sonrasında bunu SunOS olarak adlandırdılar. Aslında, şirketin kurucularından biri, UNIX BSD üzerinde çalışan bir programcıydı.
Sonrasında bu işletim sistemine, Sistem V işlevlerini ekleyerek geliştirdiler. Sonuç olarak, tamamen Sistem V tabanlı bir işletim sistemi haline geldi.
1992’de ise System V tabanlı sürümü yayınladılar. Böylece bunu da Solaris 2 olarak adlandırdılar. Böylece, geriye dönük uyumluluk açısından, önceki sürümleri Solaris 1 olarak ifade ettiler.
SunOS yapısını, işletim ortamının çekirdeği olarak kullanmaya devam ettiler. Böylece, bunun sonucunda sürüm 2’yi, SunOS 5.0’ı içeriyordu.
Ayrıca, zamanla çekirdek ve işletim ortamı arasında bir ayrım yaptılar. Sonrasında, Apache veya DTrace gibi paketlerle de geliştirmeye başladılar. Örneğin, Solaris 8, SunOS 5.8’i içermektedir.
Solaris Özellikleri
Bu sistem SPARC ve X86 (AMD64/EM64T dahil) için ortak bir kod tabanı kullanır. Ayrıca, 2.5.1 sürümünde PowerPC’ye taşıdılar. Ancak bu portu iptal ettiler.
Itanium donanımı için de çalışmalar yaptılar, ancak bunu piyasaya sürmediler. Bunun yerine, Solaris 10’da Linux ABI’lerini uyguladılar. Bu, x86 platformunda Linux Nesne Kodunun yerel olarak çalışmasına izin verdi.
Bu sistem, SMP (Symmetric Multiprocessing – Simetrik Çoklu İşlem) desteğiyle ün kazandı. Ayrıca, Solaris 7’den beri 64 bit SPARC uygulamalarını destekledi.
Tarihsel olarak Solaris, SPARC donanımıyla sıkı bir şekilde entegredir. Bununla birlikte, 2.1 sürümünden bu yana x86 sistemlerini de destekler.
Sun, AMD64 tabanlı CPU’lar ile Solaris’i geliştirerek bu mimariden faydalandı. Dahası, giriş seviyesi iş istasyonlarında AMD64 üzerine yoğunlaştılar.
SPARC iş istasyonlarını geliştirmediler. Bunun yerine Intel Core 2 ile AMD64 tabanlı modeller ele aldılar. Örneğin, ilk masaüstü ortamı OpenWindows idi. Fakat 2.5 sürümünde CDE ile değiştirdiler.
Son olarak, Solaris 10’da varsayılan masaüstü ortamı olarak GNOME tercih ettiler.
Solaris Sürümleri Nedir?
1) OpenSolaris
2005 yılında Sun Microsystems OpenSolaris geliştirdi. Şuan, bu şirket Oracle’ın bir parçasıdır. Diğer yandan, kaynak kodunu, CDDL lisansı altında OpenSolaris adıyla yayınladılar.
FSF, CDDL ve OSI onayladı. Ancak, GPL ile uyumlu değildir. Ancak, 14 Haziran 2005’te Solaris’in geliştirme tabanıyla OpenSolaris sistemini güçlendirdiler.
Dolayısıyla, ikili ve kaynak kod sürümlerini ücretsiz indirebiliriz. Ayrıca, bu sürümleri lisanslayabiliriz. Kısacası, OpenSolaris, sadece bir işletim sistemi değil, aynı zamanda bir topluluk oluşturdu.
Unix System V kodundan OpenSolaris’i geliştirdikleri için çoğu kod 1990’ların başından beri değişti. Öte yandan, System V’nin mevcut kaynak koduna sahip tek türevidir diyebiliriz.
Ek olarak, OpenSolaris’e Xen desteği gibi özellikler de eklediler. O zamanlar, Sun, yeni OS sürümlerinin OpenSolaris ile güçlendirileceğini belirtti.
2) Geliştirme Sürümü
1980’lerin sonunda Kod tabanını geliştirdiler. Artı, bu çalışmaları 2.0 sürümü olarak piyasaya sürdüler. O zamandan beri sürekli yenilediler ve iyileştirdiler.
Geliştirme sürümü çıkmadan önce, bir anlık görüntü yayınladılar. Daha sonra bu görüntü, bir spin-off projesi olarak korudular.
Projedeki güncellemeleri yılda birkaç kez yapmaktaydılar. Ek olarak, bu iyileştirmeler bir sonraki resmi sürüm çıkana kadar devam eder.
Geliştirilen Solaris sürümleri “Nevada” olarak isimlendirdiler. Dahası, bu sistemde Express programı vardır. Bu program aracılığıyla ayda bir kez indirilebilir sürümleri sundular.
Elbette bu sürümlerü sistemin kalitesini ve istikrarını test etmede kullandılar.
3) Solaris 10
Sun Microsystems, 31 Ocak 2005’te Solaris 10 sürümünü duyurdu. Ardından, bu sürümü işletim sistemi tescilli bir yazılım olarak ifade ettiler.
Bu sürümü, OpenSolaris adlı ücretsiz bir yazılım projesi olarak piyasaya çıkardılar. Önceki tüm sürümler kapattıklarından dolayı Sun için yeni bir adımdır.
Başka bir deyişle, bu sürüm CDDL Ortak Geliştirme ve Dağıtım Lisansı altında dağıtıyorlar. Sonuçta, Sun Solaris SPARC 32 ve 64 bit mimarilerde çalışır. Ayrıca, x86 işlemcileri de desteklemektedir.
4) Solaris 11
Solaris 11, güçlü özellikleri ile dikkat çeken önemli ve en son çıkan bir işletim sistemidir. Oracle, bu sürümü 9 Kasım 2011’de piyasaya çıkardı. Ayrıca, uzatılmış sistem kararlılık desteğini de 2034 yılına kadar olacağını duyurdular.
Sürüm 11 kurumsal ortamlar için yüksek performans ve güvenilirlik sunar. Aslında, Unix tabanlıdır ve zengin bir mirasa sahiptir.
Solaris 11’in temel özelliklerinden biri, ZFS (Zettabyte Dosya Sistemi)’dir. ZFS, sağlam veri bütünlüğü ve büyük depolama kapasiteleri sağlar. Ayrıca, verileri korur ve yönetimi basit hale getirir.
Diğer yandan bu sistem daha fazla verimli sanallaştırma teknolojileri sunar. Solaris Bölgeleri ve Çekirdek Bölgeleri gibi özellikler sağlar. Bu sayede, hafif ve güvenli ortam oluşturabilir ve operasyonel maliyetleri minimuma indirebiliriz.
Dahası, endüstri standartları ve protokolleri için kapsamlı destek sağlar. Böylelikle BT ekosistemleriyle uyumluluğu garanti ederek uyumluluk sorunlarını ortadan kaldırır.
Version 11, zengin geliştirme araçları ve kütüphaneler sunmasının yanısıra platformunda uygulamalar oluşturmasını sağlar. Diğer taraftan, Oracle’ın desteği ve kaynaklarıyla, bu dağıtımı optimize etmekte mümkündür.
Oracle Sisteminin Diğer Özellikleri
- Kendini Onarma Özelliği
Sun, Solaris çekirdeğine PSH adında bir teknoloji entegre etti. Bu teknolojiyi PSH (Predictive Self-Healing Technology – Öngörücü Kendi Kendini Onarma) sistemi olarakta biliyoruz.
PSH sayesinde sistem riskleri azaldığını söyleyebilirim. Örneğin bu durumda ekipman kullanılabilirliğini arttırırız. Yani, PSH, gelecekteki büyük tehlikeleri önlemek için önlemler alır.
Kısacası, çalışmama süresini kısaltır ve maliyetleri azaltır. Yani, PC’lerin temel amacı, donanımı kontrol etmek ve hataları yönetmektir. Bu nedenle, Sun, bu tarz sorunları önlemek ve hasarı en aza indirmek için PSH’yi geliştirdi.
- DTrace Özelliği
DTrace, dinamik izleme adı verilen bir özellik sunar. Bu özellik, performans sorunlarını gerçek zamanlı olarak inceleyebilir. Ayrıca, sistemin daha yavaş performans gösteren alanlarına ulaşır. Kısacası, darboğazları tespit etmek için akıllı sistem probları kullanır.
- Konteyner Özelliği
Konteynerler, yürütme ortamlarını donanımdan bağımsız hale getirir. Bu, konsolidasyonu basit, güvenilir ve güvenli yapar. Ayrıca, sanallaştırma sayesinde donanım kullanımı artar.
- Dosya Sistemi
Solaris’in dosya sistemi ZFS, depolamayı yönetir ve veri bozulmasını önler. 128 bit sistem kapasitesiyle neredeyse sınırsız depolama sunar. Dahası, ZFS 64 bit toplamlarla veriyi korur.
- Güncelleme Desteği
Solaris kullanıcıları, düzenli güncellemelerle sistemlerini yeniliklere adapte eder. Bu servis, sistemin güncel kalmasını sağlar.
- Uyumluluk
Solaris, önceki sürümlerle uyumlu uygulamaları destekler. Öte yandan, GNU/Linux uygulamaları bu sistemlerde doğal olarak çalışır.
Sık Sorulan Sorular (SSS / FAQ)
- Solaris İşletim Sistemi Nedir?
- Temel özellikleri nelerdir?
- Solaris’i kullanmak ücretsiz midir?
- Yazılım paketlerini nasıl yönetirim?
- Solaris’te Linux uygulamaları çalıştırabilir miyim?
- Bir topluluk veya destek forumu var mı?
Sonuç
Özetleyecek olursam, Solaris ve OpenSolaris işletim sistemlerinin evrimi ve geleceği kullanıcıları hala meraklandırıyor. Aslında ilk olarak SunOS olarak karşımıza çıktılar. Zamanla Solaris ve ardından OpenSolaris olarak geliştiğini gördük.
Bununla birlikte, teknoloji geliştikçe bu sistemin etkisi daha da belirginleşiyor. Özetle, bu platformlar, bilgi işlem dünyasına yaptıkları katkıları hatırlayacağımız derecede büyüktür.
Merhaba, Benim bir sorum olacaktı. Solaris 8 ve Solaris 10 jpeg ve png uzantılı görüntü dosyalarını destekliyor mu? Genelde tiff uzantılılar destekleniyor, acaba jpeg ve png uzantılı görüntü alıntısı yapabiliyor muyuz?