Son kullanıcı, bir bilgisayarın donanım ve yazılım kaynakları üzerinde profesyonel bilgisi olmayan ya da sadece temel işleri gerçekleştiren kullanıcı kitlesidir.
Bilişimde (IT) Son Kullanıcı Nedir?
Kullanıcı, bir nesneyi kullanan veya onunla çalışan veya kamuya açık, özel, ticari veya profesyonel bir hizmetin alıcısı olan kişi ya da bir şeyin kullanıcısı olarak tanımlanabilir.
PC, erişim izinleri aracılığıyla donanım ve yazılım kaynakları üzerinde bir yönetim sağladığı için bir program veya bilgisayarı yöneten kişi olarakta kabul edilebilir.
IT yani bilgi işlem bölümünde tanımı ise; bir bilgisayar, işletim sistemi, hizmet veya herhangi bir sistemi kullanan bir kişi olarak tanımlanabilir.
Farklı ayrıcalıklarla, izinlerle ve bilgisayarda yüklü programlarla etkileşimde bulunmak veya çalıştırmak için görev yapar.
Son Kullanıcı Türleri
Genel anlamda türleri, erişim hakkına sahip olan ayrıcalıklar, izinler, kaynaklar veya cihazlar kümesidir. Yani, bir kullanıcı hem bir kişi hem de bir makine, bir program olabilir.
Bilişimde sıkça kullanılan türleri dörte ayırabiliriz;
1. Guest/Misafir
Bir misafir, sayfaya gelen ancak kayıtlı kişi olarak tanımlanmayan ve sadece kısıtlı içeriği görebilen kişidir.
Diğer bir türü ise, kayıtlı oldukları platformlara bir post yazabilen, ancak onu inceleyen bir gözetmen veya farklı yönetici grupları tarafından onay bekleyen kişiler olabilir.
Bu kullanıcılar, içerik eklemek, silmek veya değiştirmek için bir programa ihtiyaç duymazlar. Çünkü sistemin altyapısı bu kullanıcılara göre tasarlanmıştır.
2. Community Members/Topluluk Üyeleri
Topluluk üyeleri kendilerini ana sayfadaki bir ad ve şifre ile sayfalara yeni bağlantılar ekleyebileceğini, fotoğrafları görüntüleyebileceğini ve yükleyebileceğini, ayrıca forumları okuyup katılabileceğini, portalda depolanan belgelere erişebileceğini tanımlar.
3. Registered Users/Kayıtlı Kullanıcılar
Kayıtlı kullanıcılar, Web sitesinde kullanıcılar oluşturan ve özel içeriğe erişebilecek kişileri tanımlar.
Ayrıca, bu kullanıcılar yeni belge ekleme, etkinlik oluşturma, yayınlanan gönderileri düzenleme yetkilerine ve kişi veya kurumlarla işbirliği yapma özelliklerine sahiptirler.
4. Administrators/Yöneticiler
Yöneticiler ise yeni işlevlere sahip modüller ekleyebilir, portalı güncelleyebilir, kullanıcıları ekleyebilir veya silebilme yetkilerine sahiptirler. Kısacası, bir yönetici yüm yapının yürütülmesinden ve yönetilmesinden sorumludur.
End User Özellikleri
Son kullanıcılar, doğrusal olmayan özelliklere sahip durumlarda ve genel olarak bir tür işlemin olduğu çok sayıda sistemde gerekli olduklarından yaptıkları işler çok önemlidir.
Yapılan işlevlerin tanımına dahil edilen veriler, işlevin girdi ve çıktı değişkenleri ve işlevin kodudur.
İşlevin bir giriş bağımsız değişkeni olmayabilir. Ancak en az bir çıktı bağımsız değişkenine sahip olması gerekir.
Fonksiyon, yeri bulunarak veya doğrudan fonksiyon kodu ile olmak üzere iki şekilde verilebilir.
Bunları kaynak kod veya derlenmiş kod aracılığıyla vermek de mümkündür.
Kullanıcı Hesabı Nedir?
Aynı bilgisayar işletim sistemine farklı kişilerin erişim sağlayabilmesi için oluşturulan hesaplarıdır.
Genel olarak, bir kullanıcının kendi kişisel klasörü, belirli programları yürütme izinleri ve tüm bunların gerektirdiği belirli bir bilgisayar ağına sınırlı erişimi vardır.
Ayrıca websiteler üzerinde de belirli hizmetlere erişilebilmesi için oluşturulan hesaplar da vardır.
Kayıt işlemi genellikle bir isim ve şifre girilerek yapılır. Ancak bazı durumlarda daha fazla bilgi talep edilir ve bu da belirli bir gizlilik politikasına sahip bir veri tabanında saklanır.
Ek olarak, Anonim kullanıcılar da vardır. Yine de Web sunuculara erişim sağlanan IP adreslerinin kayıt altında tutulması gerekir.