TFTP Nedir, Ne İşe Yarar?

TFTP (Trivial Transfer File Protocol/Önemsiz Dosya Aktarım Protokolü) herhangi bir güvenlik sağlamayan UDP tabanlı 69 numaralı bağlantı noktasıyla ilişkilendirilmiş bir dosya aktarım protokolüdür.

TFTP Protokolü Nedir?

TFTP protokolü, FTP protokolünün öncesinde kullanılmaktaydı. Bu protokol Karen R. Sollins tarafından 1981 yılında yayınlanmış eski bir protokoldür.

Çoğu sistemde bu hizmetin devre dışı bırakılması zorunludur. Ana kullanımı, disksiz istasyonları veya yönlendiricileri ağ üzerinden önyüklemektir. Çünkü protokolün basitliği bir çip üzerinde uygulanmasına izin verir ve sadece bu durumda hizmet sunulur.

Önemsiz dosya aktarımı denmesinin sebebi, dosya aktarımında herhangi bir güvenliğin olmayışıdır. FTP protokolü gibi kimlik doğrulama işlemi yoktur. Bu protokolün amacı sadece dosya aktarım ve dosya transferidir. Ayrıca bazı sistemlerin veya cihazların ilk açılışında ihtiyaç duyduğu dosyaları transfer etmek için kullanılır.

TFTP ağ üzerinde UDP protokolünü kullanarak veri transferi gerçekleştirir ve 69 numaralı portu kullanır. Ve diğer dosya transfer protollerinin sağladığı dosya listeleme, dosya silme, dosya ismini değiştirme ve dosya denetimi gibi özelliklere sahip değildir.

Ağ üzerinde dosya transferi gerçekleşirken, dosya denetimi yapılmaz. UDP protokolünü kullandığı için dosyaların aktarılıp aktarılmadığını kontrol etmez. Ek olarak, TCP protokolü dosyaların denetimini gerçekleştirmektedir.

TCP protokolünde dosyalar handshake (el sıkışma) denetimiyle iletilemeyen dosyalar tekrar gönderilir. Fakat, TFTP protokolü bu işlemi sağlamaz.

TFTP Avantajları

Bu protokolün kullanım avantajları şunlardır;

1. Hızlı bir dosya aktarım protoküdür.
2. Network cihazları yapılandırma dosyaları bu protokol ile kolaylıkla transfer edilebilir.
3. Windows ve Linux işletim sistemleri üzerinde 3.parti bir yazılım ile kolaylıkla kullanılabilir.
4. FTP kullanımının gerekmediği yerlerde, bu protokolün kullanılması önerilir.
5. UDP’yi aktarım protokolü olarak kullanır (TCP bağlantı noktası 21 kullanan FTP’nin aksine).
6. Uzak sunucudan dosya okumak veya yazmak için kullanılır.
7. “netascii”, “octet” ve “mail” olmak üzere üç farklı aktarım modunu destekler.

TFTP Dezavantajları

Bu protokolün dezavantajları şunlardır;

1. Güvenliği olmayan bir dosya aktarım protokolüdür.
2. FTP‘ye göre dosya güvenliği sağlamaz.
3. Yalnızca dosya aktarım ve dosya transferi gerçekleştirir.
4. Kimlik doğrulama veya şifreleme mekanizması yoktur.
5. Dizinlerin içeriğini listelemez.

Nasıl Çalışır?

TFTP, UDP kullandığından, bağlantı noktası 69’u UDP modunda açan ve bağlandığı bir istemci sunucu olarak kabul edilmesine rağmen, oturumun, istemcinin ve sunucunun resmi bir tanımı yoktur. Ancak, TFTP üzerinden aktarılan her dosya bağımsız bir paket alışverişi oluşturur ve iletişimi başlatan makine ile yanıt veren makine arasında gayri resmi bir istemci-sunucu ilişkisi vardır.

1. İletişimi başlatan Makine A, dosya adını ve aktarım modunu içeren makine B’ye bir RRQ veya WRQ paketi gönderir.
2. B, A makinesini B üzerindeki bağlantı noktasından kalan paketleri göndermek zorunda kalacağı konusunda bilgilendirmeye yarayan bir ACK paketiyle yanıt verir.
3. Kaynak makine, hedef makineye numaralandırılmış veri paketleri gönderir, bunlardan sonuncusu 512 bayt veri içerir. Hedef makine, tüm veri paketleri için numaralı ACK paketleriyle yanıt verir.
4. Son veri paketi, son veri olduğunu göstermek için 512 bayttan az veri içermelidir. Aktarılan dosyanın boyutu 512 baytın tam katıysa, kaynak 0 bayt veri içeren bir son paket gönderir.

Paketler

Yalnızca beş tür paket vardır:

• Request to Read (RRQ)
• Write Request (WRQ)
• Data (DATA)
• Recognition (ACK)
• Error (ERROR)

Dosya Aktarım Sunucusu Kurulumu

Windows 10 bilgisayarınız üzerinde SolarWinds programını kullanarak bir TFTP Server kurabilirsiniz. Bunu yapmak için bu yazımızdaki adımları tek tek yapmanız yeterlidir.

   Video

Windows 10 üzerinde dosya sunucusu kurarak basit bir dosya transferi işlemi yapmak için videoyu izleyebilirsiniz ve ayrıca YouTube kanalımıza abone olabilirsiniz!

Sonuç

Bu yazımızda, TFTP protokolünün tanımını yaptık ve amacının sadece dosya aktarımı/transferi yapmak olduğunu noktaladık. Ayrıca avantajları ve dezavantajlarını göz önünde bulundurarak bu protokolü kullanıp kullanmayacağınıza karar verebilirsiniz. Bizi takip ettiğiniz için teşekkürler!