Token Ring Nedir? | Token (Jeton) Teknolojisi Nasıl Çalışır?

Token Ring, bilgisayarları birbirine bağlayan dairesel bir ağdır. Ağ paketi halka boyunca hareket ederek bilgi alışverişini kolaylaştırır. Bu sayede bilgisayarlar bilgi alışverişinde bulunabilirler.

Token Ring Ağı ve Tarihi Nedir?

IBM şirketi, Token Ring ağının en temel tarihinin başlangıcıdır. 1970’lerde IBM, bu ağ teknolojisini Ethernet’e alternatif olarak geliştirdi. Bu nedenle, 1985 yılında yayınlanan IEEE 802.5 belgesi, ilk standardına atıfta bulunmaktadır. Belge, bilgisayarları bağlamayı değil bilgi aktarmayı ifade eder. Ek olarak, belge bilgisayarların bağlanmasıyla değil bilgi paylaşımıyla ilgilidir.

E. E. Newhall ilkini 1969’da tasarladı. IBM, Token-Ring topolojisini Mart 1982’de yayınladı. Devam eden ağ geliştirme süreci, 1988’de hız 4 Mbps’ye çıktı. Ayrıca, 16 Mbps’ye varan hızlarla ikinci nesil Ring-II’yi piyasaya sürdüler. Ayrıca coaxial cable (koaksiyel kablo) ve fiber optik kablosu kullandı.

Yeni LAN kablolama maliyetleri önemli hale geldi. Bu nedenle, twisted pair wire (bükümlü çift telli) eski Ring-II ağları yeniden kablolama gerektiriyordu.

Token Ring ilk ortaya çıktığında büyük şirketler ilgilenmeye başladı. Güvenli ve istikrarlı çözümünü beğendiler. Bu ağ, verileri güvende tutmak için bir token (jeton) sistemi kullanır.

Ethernet meşhur olduğunda, jeton ağları gözden düştü. İnsanlar bunları kurmak için maliyetli ve karmaşık buldu. Böylece, daha basit olan Ethernet’e geçtiler.

1990’larda Ethernet ağları popülerlik kazandı ve Token Ring’i gölgede bıraktı. Sonuç olarak, 2000’lerde kullanıcılar, çoğu ağ için Ethernet’i geniş çapta benimsedi.

Token Ring Nasıl Çalışır?

Token ağı, fiziksel bir yıldız olarak tasarlanmış mantıksal halkaya sahiptir.

Ethernet ağlarından farklı olarak, bu ağlar deterministiktir. Ana sebep, cihazın ortam erişimini kontrol etmesidir. Böylece, bir seferde yalnızca bir bilgisayar veri gönderebilir. Veri paketleri, hangi cihazların verileri paylaşabileceğini belirleyerek bu kontrolü sağlar.

MAU (Multistation Access Unit), Token Ring ağındaki bilgisayarları yıldız şeklinde birbirine bağlar. Bu donanım, fiziksel yıldız topolojisi gibi bilgisayarları birbirine bağlar. Ancak, mantıksal olarak halka topolojisi olarak çalışır.

Loblar, bilgisayarları MAU’ya bağlar. Lobun maksimum kablo uzunluğu 22,5 veya 100 metredir. Ek olarak, ağ genişlerse, tekrarlayıcılar kullanılarak uzunluk 2,5 km’ye kadar çıkabilir.

Belirteç ağları, MAU’ların Ring-Out ve Ring-In bağlantı noktaları aracılığıyla genişler; 33 adede kadar cihaz bağlanabilir. Ayrıca, kampüsler gibi geniş ağlarda fiber kablolar kullanılır.

Bu ağ, belirli kullanıcılar için gelişmiş öncelik sistemine sahiptir. Ayrıca sistem, web’i daha sık kullanmak için daha yüksek öncelikli bilgisayarlara öncelik vermektedir. MAU cihazını SNMP protokolü ile seri arayüz üzerinden yönetebilirsiniz.

Token Ring Ağı Temel Özellikleri

Büyük firmaların tercih ettiği güvenli Token Ring özelliklerini inceleyelim. Yine de, modern ağlar daha iyi verimlilik ve güvenlik sunar.

• Hızlı Veri Aktarımı: Bu ağ teknolojisi sayesinde verileri hızlı şekilde aktarabilirsiniz. Ancak, her cihaz verilerini yalnızca token aldıktan sonra gönderir.
• Düşük Veri Kayıpları: Token tabanlı yapı kayıpları azaltır. Bu nedenle, cihazlar önleme için doğrudan bağlantıdan kaçınır.
• Yüksek Güvenlik: Bu ağ basit bir fikir üzerinde çalışır. Veriler, izne dayalı iletim ile hareket eder. Bundan ötürü, her cihaz yalnızca belirteci alırsa veri gönderebilir. Bu durumda, ağdaki veri iletimi nispeten yüksek güvenliklidir.
• Düşük Gecikme: Token Ring, süper hızlı, düşük gecikmeli veri iletimi için ağ protokolüdür. Ayrıca, her cihaz belirli zaman dilimlerinde jeton bekler.
• Eşit Dağıtım: Cihaz, token’leri başkalarıyla eşit olarak paylaşır. Cihazlar arasında makul veri aktarımına yardımcı olur.
• Esnek Genişletme: Belirteç ağlarında esnek şekilde genişletebilirsiniz. Ring mantığı ile kullanıcılar ağları yapılandırır. Yeni cihazlar eklemek zahmetsizdir.
• Hata Tespit Sistemi: Sistem benzersiz teknolojiye sahiptir. Veri aktarımı sırasında hataları keşfedebilir ve onarabilir.

Token Ağlarında Kablo Yapısı

Ağın yaygın olarak kullanılan kablosu: blendajlı/ekransız bükümlü çift. Veya koaksiyel veya fiber optik kablolar daha yüksek veri aktarım hızlarına ulaşır.

Yıldız kablolama merkezi, ağda kablo koparsa veya hasar görürse arızaları tespit edip düzeltebilir. Böyle durumlarda, bu çözüm sorunu çözer.

Ağ, halkadaki bir sorunu çözerek çalışmaya devam etmesini sağlar. Ek olarak, bilgisayarlar RIU’ları (Ring Interface Units) kullanarak halka ağına bağlanır.

Token Teknolojisinin Çalışma Mantığı

Token ağları, hata tespiti için farklı mekanizmalar kullanır. Böyle bir mekanizma, ağ bilgisayarının aktif monitör olarak atanmasını içerir. Ayrıca, sorunsuz ağ çalışmasının sağlanmasına destek olur.

Bilgisayar, başka bir halkadaki bilgisayarlar için merkezi bir zaman bilgisi kaynağıdır. Böylece bakım işlevini etkin bir şekilde yerine getirir.
Etkin izleme bilgisayarı herhangi bir ağ bilgisayarıdır. Görevi, halka çerçevelerin sürekli dolaşımını kesmektir. Ek olarak, verimli ağ performansının korunmasına yardım eder.

İşlem başarısız olursa, diğer bilgisayarların çerçeveleri iletmesini engeller. Bundan dolayı, ağı engeller. Monitör cihazları algılar ve bunları ağdan çıkarır. Ardından, yeni bir token de oluşturur.

Jeton Ağının Avantajları

1. Yönlendirmeye ihtiyaç duymaz.
2. Gereken kablolama azdır.
3. Ağın büyümesi kolaydır.
4. Sinyali yükselterek daha fazla istasyona veri gönderir.

Jeton Ağının Dezavantajları

1. Şebekede oluşan arızalara karşı hassastır.
2. Halkadaki bir arıza nedeniyle tüm ağ işlemleri durur.
3. Her düğümün yazılım konfigürasyonları daha karmaşık olduğu için zordur.

Sonuç

Token Ring ağlarını tam olarak açıklayacak olursam, eski ama yeniliklerin önünü açtığını söyleyebilirim. Özetle, günümüzde Ethernet teknolojisinin gelişmesine katkıda bulundu.

Kısacası, eski zamanlarda bu ağ yapısı popülerdi fakat maliyetliydi. Her ne kadar döneminde avantajlara sahip olsa da şuan piyasada kullanımı mevcut değildir. Ama bilgisayar ağlarına dalıyorsak bu gibi yapıları da bilmemiz gerekiyor.