VCD (Video CD/Video Compact Disc), videoyu kompakt bir diske depolamak için standart bir formattır. Bu formata sahip dosyalar, uyumlu oynatıcılarda, kişisel bilgisayarlarda ve birçok DVD oynatıcıda oynatılabilir.
VCD (Video CD/Video Compact Disc) Nedir?
VCD standardı, 1993 yılında Japon elektronik şirketlerinden oluşan bir konsorsiyum tarafından oluşturuldu ve White Paper/Beyaz Kitap standardı olarak bilinir.
Yazma İşlemi
Bir MPEG dosyanızı, masaüstü DVD okuyucunuzla uyumlu hale getirerek oynatıcının video formatını tanıması için onu nasıl kaydedeceğinizi bilmeniz gerekir.
Bugün pek çok DVD hemen hemen tüm format türlerini okur fakat bazı oynatıcılar sadece DVD’leri ve bazı MPG türlerini okuyabilir.
Temel MPG formatları, onları ayırt etmek ve doğru şekilde kaydetmek için analiz edilecektir.
Depolama Alanı
Bu tür diskin kayıt formatı mod 2 olduğu için bir CD’ye sığacak kadar MB eklemeniz ve kaydetmeniz gerekir. Birkaç MPG video dosyası eklerseniz, bu dosyaların boyutlarının toplamı diske sığacak şekilde ayarlamanız gerekebilir.
Video CD biçiminde yalnızca videonun her dakikasının yaklaşık 10 MB kapladığı için, genellikle CD‘ye de video dakikaları da eklenir. Örneğin, 80 dakikalık bir video 800 MB’den biraz daha az yer kaplar, bu nedenle 80 dakikalık bir dosya CD’ye eklenebilir.
VCD Türleri
Temel ve yaygın olarak bilinen MPG dosyası türleri VCD, CVCD, XVCD, KVCD, SVCD, CVD veya DVD’dir. Bu formatlardan başka uzantılar da olabilir fakat genellikle bu türlerin bir çeşidinin varyasyonudur.
Ek olarak, özellikleri farklı olan ve kayıt sırasında da dikkat edilen PAL bölgesinden (Avrupa) veya NTSC bölgesinden (Amerika) da olabilirler. Bu yüzdne bir MPG dosyasının özelliklerini öğrenmeniz gerekir.
MPG dosyalarının özelliklerini öğrenmek için İnternet’te yaygın olarak 3. parti programlar vardır.
Örneğin, video dosyası 352×288 piksel çözünürlüğe, 25 fps kare hızına ve 1150 Kbps bit hızına sahipse bu dosya MPEG-1’dir. Ses ise, 44100 Hz frekansta ve 192 Kbps bit hızında ise MPEG-1 Katman-2’dir (MP2).
Bu veriler ile MPG dosya özelliklerine eklenir ve videonun tam formatı belirlenir.
Okuyucular
Bir okuyucunun bu tür bir MPG’yi destekleyip desteklemediğini öğrenmenin en basit yolu dosyayı bir CD-RW’ye yazdırmaktır. Ya da okuyucunun kullanım kılavuzuna bakabilir veya İnternette araştırmalar yapabilirsiniz.
Ancak, bu tür okuyucular için üreticilerin kılavuza eklemediği formatlar olabilir. Bu yüzden bunları sadece test ederek çalışıp çalışmadıklarını öğrenebilirsiniz.
Ayrıca yeni formatlar dahil her türlü formatı kullanan okuyucular da vardır, ancak genel olarak onları test etmeden hangi formatları desteklediğini bilemezsiniz.
CD-R veya CD-RW’yi destekleyip desteklemediğini bilmeden bir dosyayı yazdırırsanız okuyucu bu formatı okuyamayabilir ve diskinizi çöpe atmış olursunuz.
VCD Özellikleri
Bir VCD’nin ekran çözünürlüğü, NTSC biçimi için 352×240 piksel veya PAL biçimi için 352×288 pikseldir. Bu çözünürlük formatı, normal televizyon çözünürlüğünün yaklaşık dörtte biri kadardır.
MPEG-1’de kodlanmış bir video saniyede 1,150 kbit/s, ses ise 224 kbit/s hızında depolanır. Genel olarak, video kalitesi VHS formatıyla karşılaştırılabilir, ancak bazı durumlarda sıkıştırmanın etkileri fark edilebilir.
Ortak bit hızı, normal bir ses CD’sinin bit hızına benzer olduğundan, depolanabilen videonun uzunluğu bir ses CD’sininkine benzerdir. 74 dakikalık standart bir CD, yaklaşık 74 dakikalık videoyu saklayabilir.
Gelişmiş bir standart olan Süper Video CD’si (SVCD), daha yüksek kaliteli kayıt için MPEG-2 sıkıştırması ve değişken bir sıkıştırma oranı kullanır.
VCD’ler, oynatıcıların düşük fiyatları, neme karşı yüksek toleransları ve düşük medya maliyeti nedeniyle Asya’da çok popülerdi. Aslında, düşük maliyet bu alanlarda korsanlığa yol açtı.
Düşük fiyatlı CD çalarların ve kaydedilebilir CD’lerin ortaya çıkışıyla, çoğu DVD oynatıcı Video CD formatını desteklediği için hızlı bir şekilde kullanım oranı yükseldi.
CD’lerin DVD oynatıcılarda uyumsuzluğu nedeniyle, VCD’nin avantajlarının çoğunu sunan, ancak daha büyük depolama kapasitesi nedeniyle çok daha yüksek görüntü ve ses kalitesi sunan DVD ile değiştirildi.
VCD’lerin DVD’lere göre tek avantajı bölge kodlarına sahip olmamasıdır, böylece bir CD dünyadaki herhangi bir cihazda çalıştırılabilir.
Geliştirilmiş Sürümleri
CVCD sistemi, bir filmi kodlamak için bir VBR (Variable Bitrate/Değişken Bit Hızı) kullanmamıza izin veren ve videonun bir buçuk saatini 80 dakikalık bir CD-R’ye sıkıştırmamızı sağlayan, Video CD’nin standart olmayan bir çeşididir.
Bu format yedeklemeler, ev kayıtları gibi durumlar çin kullanılmasına izin verir.
Benzer şekilde, değişken bir bit hızı kullanan ancak daha optimize edilmiş bir sıkıştırma algoritmasına sahip olan ve standart VCD’den daha yüksek kalitede 120 dakikaya kadar filmlerin elde edildiği KVCD gibi standartları da vardır. PAL formatında 352×576 veya NTSC’de 320×480 çözünürlük buna örnektir.
Ayrıca, Çin’de televizyon yayınlarında ve filmlerin satışında kullanılan CVD (Çin Video Diski) adlı bir format da vardır. Bu format, değişken bit hızına, dört olası ses parçasına ve 352×576 çözünürlüğe ve 64 ile 384 Kbps’ye kadar sese sahip olan MPEG-2’yi içerir.
Bu sistem, DVD lisansına ödeme yapmak istemeyen kişilerin ihtiyaçlarını karşılayacak yeni bir formatı desteklediği için Çin’de kullanılmaktadır.
Ancak, Xvid veya DivX gibi diğer MPEG-4 sıkıştırma sistemleri tarafından değiştiriliyor ve bu daha yüksek kalitede görüntü ve ses sağlamak için daha az yer kaplıyor.
MPEG-4 teorik olarak yeni DVD formatıdır. Bu, yüksek çözünürlüklü DVD (HD DVD) veya H.264/MPEG-4 AVC olarak bilinen Sony’nin Blu-ray‘i için kullanılacak codec bileşenidir.
DVCD (DOUBLE VCD), bir CD’den en iyi performansı almak için tasarlanmıştır. 100 dakikaya kadar video saklayabilecek kapasitesinin ötesinde yazılmış standart olmayan bir CD’dir ve Çin’de çok popülerdir. Dolayısıyla bazı oynatıcılar bu diskleri okumakta güçlük çekerler.